ท้องอืดแน่น ท้องเฟ้อ อึดอัดท้อง อาการน่ารำคาญที่เราเคยคิดว่าเป็นเพราะกินอิ่ม อาหารไม่ย่อย หรือท้องผูกธรรมดา แต่รู้ไหมว่ามันอาจคืออาการของโรคที่ชื่อว่า ดีสเปปเซีย (Dyspepsia)

อาการของโรค ดีสเปปเซีย (Dyspepsia)

เมื่อเป็นโรคดีสเปปเซีย ผู้ป่วยจะมีอาการแน่นท้อง ปวดท้อง หรือรู้สึกไม่สบายบริเวณท้องด้านบนส่วนกลางหรือบริเวณลิ้นปี่ ในบางรายมักจะรู้สึก อิ่มเร็ว ท้องอืด ท้องเฟ้อ และยังพบว่าคนที่มีอาการของโรคดีสเปปเซียนี้ พบบ่อยถึง 25% ของประชากร และส่วนใหญ่มีอาการเป็นๆ หายๆ เรื้อรัง จนอาจทำให้เสียคุณภาพชีวิตที่ดี

สาเหตุของโรคดีสเปปเซียโดยมากเกิดจาก

นอกจากอาการดีสเปปเซียจะเป็นผลจากโรคเรื้อรังอื่นอย่างโรคกระเพาะและลำไส้เป็นแผล โรคตับอักเสบ หรือโรคที่เกี่ยวกับต่อมไทรอยด์แล้ว ยังมีอีก 2 สาเหตุสำคัญที่ทำให้อาการหนักขึ้น

อาหาร: ผู้ป่วยหลายคนบอกว่า อาหารเหล่านี้มีผลให้เกิดอาการมากขึ้น เช่น อาหารรสจัด เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด มะเขือเทศ แอลกอฮอล์ อาหารมัน และกาแฟ
ยา: ประเภทที่ทำให้เกิดการระคายเคืองของทางเดินอาหารอย่าง ยาแก้ปวดกระดูก ยาคลายเส้น ยาปฏิชีวนะ ธาตุเหล็ก ยาความดันบางชนิด การหยุดยาสามารถทำให้อาการต่างๆ ดีขึ้นได้

ข้อสังเกตว่าอาจเป็นมากกว่าดีสเปปเซีย

ในผู้ป่วยโรค Dyspepsia กว่า 50% ที่แพทย์ตรวจพบสาเหตุ จะรักษาให้อาการดีขึ้นได้ด้วยการทานยาและเปลี่ยนพฤติกรรม แต่อีกเกือบ 50% ของผู้ป่วย ที่หาสาเหตุของอาการไม่พบ เราเรียกผู้ป่วยกลุ่มนี้ว่า Functional Dyspepsia ซึ่งแพทย์จะให้การรักษาด้วยการให้กินยาไปก่อน ยกเว้นผู้ป่วยจะมีลักษณะเสี่ยงต่อการมีโรคร้าย หรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยา เช่น กลืนลำบาก น้ำหนักลด เลือดออกในทางเดินอาหาร ตรวจพบเลือดในอุจจาระ ถ่ายอุจาระดำ หรือมีอาการของลำไส้อุดตัน เช่น อาเจียนมาก ซึ่งถ้ามีอาการต่างๆ เหล่านี้ แพทย์จะแนะนำให้ตรวจส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนต้นซึ่งก็ทำได้ง่ายและปลอดภัย

อยากหาย…ต้องปรับพฤติกรรมตามนี้

งดบุหรี่ แอลกอฮอล์ ชา กาแฟ ช็อกโกแลต น้ำอัดลม ของมัน ของหวาน อาหารรสจัด
หลีกเลี่ยงยาที่ระคายเคืองทางเดินอาหาร เช่น แอสไพริน ยาแก้ปวดข้อ
กินอาหารให้ตรงเวลาทุกมื้อ และควรกินมื้อเย็นก่อนเวลาเข้านอนอย่างน้อย 3 ชั่วโมง
ควรเคี้ยวอาหารให้ละเอียด อย่ารีบเร่ง อย่ากินอิ่มเกินไป
หลังกินอาหารอิ่ม อย่าล้มตัวลงนอน หรืออยู่ในท่าก้มงอตัว และอย่ารัดเข็มขัดแน่น
ถ้าน้ำหนักตัวมาก ควรลดน้ำหนัก
ถ้าเครียด ควรออกกำลังกายเป็นประจำ และหาวิธีผ่อนคลายความเครียด

ท้องอืด ท้องเฟ้อบ่อย อาหารไม่ย่อย...เขาเรียกว่าโรคดิสเปปเซียนะ