เราทุกคนล้วนมีหินปูน (Dental Calculuc) เกาะติดแน่นอยู่ตามขอบฟัน แต่จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับการดูแลรักษาฟันว่าทำได้ดีเพียงไร

คราบหินปูนเป็นส่วนผสมระหว่างเชื้อแบคทีเรียกับโปรตีนและเศษอาหารต่างๆ เมื่อสะสมนานเข้าก็กลายเป็นคราบเหนียวที่เรียกว่าพลัค (Plaque) และเมื่อคราบพลัคสะสมรวมตัวกับแร่ธาตุและน้ำลายก็จะแข็งขึ้นจนมีลักษณะคล้ายหินมาเกาะอยู่ตามซอกฟันและขอบฟัน ซึ่งจะมีแบคทีเรียอาศัยอยู่

แบคทีเรียที่อาศัยอยู่ตามหินปูนจะปล่อยสารที่เป็นกรดออกมาสร้างปัญหาให้กับผิวฟัน ทำให้ฟันผุ และบริเวณเหงือกก็จะเกิดการอักเสบ กรดที่ออกมาจะค่อยๆ ทำลายกระดูกที่รองรับรากฟันให้ละลายลง ทำให้ฟันขาดฐานที่แข็งแรง สุดท้ายจึงต้องสูญเสียฟันไป

ปัญหาที่เกิดจากคราบหินปูนยังมีอีกหลายอย่าง เช่น ทำให้มีเลือดออกง่ายขณะแปรงฟัน ฟันเหลือง มีกลิ่นปาก เหงือกร่น เป็นโรคปริทันต์ ดังนั้น เราจึงจำเป็นต้องให้ทันตแพทย์ขูดหินปูนออกให้ อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง หรือทุกๆ 6 เดือน ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล

เตรียมตัวอย่างไรก่อนไปขูดหินปูน

ก่อนเข้ารับการขูดหินปูน จะต้องคำนึงถึงความสะอาดและสุขภาพในช่องปาก รวมถึงสุขภาพด้านอื่นๆ ดังนี้

เข้ารับการตรวจสุขภาพช่องปากและฟันโดยทันตแพทย์ หากมีปัญหาอื่นๆ ในช่องปากหรือฟัน แพทย์อาจจะแนะนำให้รักษาให้หายก่อนขูดหินปูน
แปรงฟันเบาๆ ไม่ใช้ความรุนแรง บ้วนปาก ก่อนเข้าพบทันตแพทย์
หากมีโรคประจำตัว เช่น เป็นโรคความดันโลหิตสูง หรือกำลังทานยาละลายลิ่มเลือด ต้องแจ้งเจ้าหน้าที่และทันตแพทย์เพื่อประเมินสภาพร่างกายก่อนว่าสามารถขูดหินปูได้หรือไม่

ดูแลและทำความสะอาดฟันอย่างไรให้ห่างไกลหินปูน

แปรงฟันให้สะอาดอย่างถูกวิธี อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง หรือเพิ่มการแปรงฟันหลังรับประทานอาหาร หมั่นบ้วนปากหลังดื่มเครื่องดื่ม
ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์
ควรใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละครั้ง เพราะการแปรงฟํนอย่างเดียวมักทำความสะอาดซอกฟันได้ไม่ดีพอ
หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
หลังรับประทานอาหารหรือขนมที่มีแป้ง เครื่องดื่มที่มีน้ำตาล หากไม่สามารถแปรงฟันได้ ควรบ้วนปากให้สะอาด เพื่อลดการสะสมของแบคทีเรียและจุลินทรีย์ที่จะเกิดขึ้นจากสารอาหารประเภทแป้งและน้ำตาล อันสาเหตุหลักของการเกิดคราบหินปูน

มีหินปูนอย่าปล่อยไว้ ควรให้ทันตแพทย์ดูแล