ภูมิแพ้อาหารแฝงคืออะไร?

ภูมิแพ้อาหารแฝง เป็นภาวะหรืออาการที่เกิดจากภูมิคุ้มกัน (Antibody) ชนิด IgG (Immunoglobulin G) ที่ร่างกายสร้างมาต่อต้านอาหารที่รับประทานเข้าไป ซึ่งเป็นคนละชนิดกับการแพ้อาหารแบบเฉียบพลัน ส่วนมากอาการที่แสดงออกมาจะไม่รุนแรงและจะไม่เกิดในทันทีหลังรับประทานอาหาร แต่อาจเกิดหลังจากนั้นไปแล้วหลายชั่วโมงหรือข้ามวัน ทำให้หลายคนมองข้ามอาการของภูมิแพ้อาหารแฝงนี้ไป

ความต่างของ…ภูมิแพ้อาหารแฝง กับ อาการแพ้อาหาร

เชื่อว่าหลายคนอาจเข้าใจผิดว่า “ภูมิแพ้อาหารแฝง” กับ “อาการแพ้อาหาร” นั้นเป็นเรื่องเดียวกัน แต่แท้จริงแล้ว ทั้ง 2 ภาวะนี้มีความต่างกันที่ทุกคนควรทราบ คือ

อาการแพ้อาหาร
ส่วนใหญ่จะมีอาการแบบเฉียบพลัน หรือภายใน 2-4 ชั่วโมงหลังจากรับประทานอาหารบางอย่างเข้าไป แล้วร่างกายไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้ทำงานมากกว่าปกติจึงแสดงปฏิกิริยาออกมา เช่น เกิดผื่นคันตามร่างกาย ตาบวม ปากบวม หรือหากมีอาการรุนแรงอาจเกิดภาวะช็อก หายใจติดขัด จนถึงขั้นเสียชีวิตได้
อาการของภูมิแพ้อาหารแฝง
มักจะไม่แสดงอาการในทันที และมีอาการหลากหลาย เช่น
- ปวดศีรษะเรื้อรัง ปวดไมเกรน
- ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ และปวดตามข้อต่างๆ
- อ่อนเพลีย
- ท้องอืด จุกเสียด แน่นท้อง
- ท้องผูกสลับกับท้องเสีย
- เป็นสิวอักเสบตามร่างกาย เช่น ใบหน้า ตามตัว บริเวณหลัง และแขนขา

“ภูมิแพ้อาหารแฝง” ตรวจหาได้ เพื่อการป้องกันและลดความเสี่ยง

การตรวจหาภูมิแพ้อาหารแฝง นอกจากการสังเกตความผิดปกติของร่างกายที่เกิดหลังจากรับประทานอาหารแล้ว เราจะทำร่วมกันกับการตรวจหาภูมิแพ้อาหารแฝงโดยการเจาะเลือดไปตรวจหาสารแอนติบอดี้ IgG (Immunoglobulin G) หากภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อสารอาหารที่ทดสอบชนิดใด ก็สามารถบอกได้ว่าผู้เข้ารับการตรวจมีภาวะแพ้อาหารแฝงชนิดนั้นๆ อยู่

“การตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง” ช่วยให้เราหลีกเลี่ยงอาหารบางประเภทที่เรามีโอกาสแพ้ได้ ซึ่งหากเราไม่เคยรู้ เราก็จะรับประทานอาหารชนิดนั้นๆ อยู่บ่อยๆ ซึ่งจะส่งผลเสียต่อร่างกายของเราได้ในหลายระดับโดยที่เราจะไม่รู้เลยว่าเกิดจากภาวะภูมิแพ้อาหารแฝง ทำให้เรามีพฤติกรรมบริโภคอาหารชนิดนั้นๆ ต่อไป แล้วก็เกิดภาวะที่ส่งผลเสียต่อร่างกายไปเรื่อยๆ

เพราะในร่างกายของแต่ละคน…มีการตอบสนองต่ออาหารที่แตกต่างกัน เราจึงควรรู้จักร่างกายของเราให้มากที่สุด เพื่อสุขภาพที่ดีของตัวเราเอง

ร.อ.นพ. ยงยุทธ มัยลาภ
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ป้องกันภณา
ศูนย์เวชศาสตร์ป้องกันภณา โรงพยาบาลพญาไท นวมินทร์

“ภูมิแพ้อาหารแฝง” กับ “อาการแพ้อาหาร” ความต่างที่หลายคนไม่รู้