โรคตาที่เกิดจากรังสียูวี แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ

โรคที่เกิดในระยะสั้น หากดวงตาได้รับรังสียูวีที่มีความเข้มข้นสูงหรือนาน จะทำให้กระจกตาอักเสบ (photokeratitis) มีอาการแสบตา น้ำตาไหล แพ้แสง (photophobia) ตาแดง เจ็บตา รู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในตา
โรคที่เกิดในระยะยาว รังสียูวีจะมีผลต่อทั้งผิวหนังรอบดวงตาและดวงตา เช่น ผิวหนังรอบดวงตาไหม้ มะเร็งผิวหนัง มะเร็งเม็ดสี ต้อลม ต้อเนื้อ ต้อกระจก

สิ่งหนึ่งที่จะช่วยปกป้องดวงตาและผิวหนังรอบดวงตาของคุณได้ก็คือ แว่นกันแดด เพราะจะช่วยให้เราสัมผัสกับรังสียูวีน้อยลง เปรียบได้กับครีมกันแดดที่ช่วยปกป้องผิวหน้าและผิวกาย

จะเลือกแว่นกันแดดดีๆ สักอันต้องดูอะไรบ้าง?

หลักการเลือกซื้อแว่นกันแดดที่ดีนั้น มีคำแนะนำอยู่ 6 ข้อด้วยกัน ได้แก่

1. ป้องกันรังสียูวีได้
การที่เราจะทราบว่าแว่นตากันแดดที่เราจะซื้อนั้นสามารถป้องกันรังสียูวีได้หรือไม่ มีวิธีสังเกตง่ายๆ โดยดูจากด้านในของขาแว่น ซึ่งจะมีสัญลักษณ์ตัวอักษร CE อันเป็นเครื่องหมายรับรองมาตรฐานยุโรปปรากฏอยู่

ข้อสังเกต

ตัวอักษร C และ E จะต้องมีความสูง 5 มิลลิเมตร

มีระยะห่างระหว่างกันเป็นค่าเฉพาะ

ตัวอักษรมีความโค้งเหมือนวงกลม และความโค้งด้านในของตัวอักษร C จะต้องเท่ากับความโค้งด้านนอกของตัวอักษร E

ส่วนสัญลักษณ์ UV400 หรือ UV40 นั้นเป็นตัวบ่งชี้อัตราการกรองแสงของแว่นกันแดดที่สามารถปกป้องดวงตาได้ โดย UV400 เป็นเครื่องหมายที่แสดงถึงประสิทธิภาพการกรองแสงยูวีที่ดีที่สุด คือ สามารถป้องกันทั้งรังสียูวีเอและยูวีบีได้ 100%

2. ตัดแสงสะท้อนได้
แว่นกันแดดที่ดีจะต้องสามารถตัดแสงสะท้อนได้ หรือเป็นแว่นโพลาไรซ์ เนื่องจากเลนส์แว่นตาทำจากวัสดุชนิดต่างๆ เช่น แก้ว หรือพลาสติก เวลาสวมใส่จะเห็นแสงสะท้อน แว่นตัดแสงสะท้อนจะช่วยทำให้ภาพคมชัดขึ้น ระดับการมองเห็นเพิ่มขึ้น และสบายตาขึ้นเมื่อสวมใส่

3. เลือกใส่ให้เหมาะกับกิจกรรม
เลนส์ที่นิยมนำมาทำแว่นกันแดดมี 3 ชนิด คือ

เลนส์ CR39 เป็นเลนส์พลาสติกที่ใช้กันแพร่หลายที่สุด เพราะทนแรงขูดขีดได้ดี ช่วยป้องกันได้ทั้งรังสียูวี และอินฟราเรด

เลนส์ที่ทำจากแก้ว จะมีความใส และทนต่อแรงขูดขีดได้ดีกว่าเลนส์พลาสติก แต่มีข้อเสีย คือ น้ำหนักมาก และแตกได้ถ้ามีอุบัติเหตุรุนแรง

เลนส์พลาสติกชนิดโพลีคาร์บอเนต จะเบาที่สุด ทนต่อแรงกระแทกได้ดี มักใช้ในแว่นสำหรับสวมเล่นกีฬาหรือทำกิจกรรมผาดโผน ช่วยป้องกันอันตรายต่อดวงตาได้ดีที่สุด

4. สีของเลนส์แว่นกันแดด สีไหนมีคุณสมบัติอย่างไร?

สีดำ เหมาะกับกิจกรรมกลางแจ้งมากที่สุด
สีเทา ช่วยกรองแสงและตัดแสงจ้า ไม่ทำให้สีเพี้ยน เหมาะสำหรับการใส่ไปเที่ยวทะเล
สีส้มหรือสีเหลือง ช่วยให้มองภาพในเชิงลึกได้มากขึ้น แต่จะมีการเพี้ยนของสี ทำให้ไม่เหมาะสำหรับการใส่ขับรถ
สีน้ำตาล ทำให้มองเห็นสีและแสงธรรมชาติได้คมชัดขึ้น เพิ่มวิสัยทัศน์ในการมอง โดยเฉพาะในการขับขี่รถยนต์ หรือจักรยานยนต์
สีเขียว ช่วยกรองแสงและตัดแสงได้ดีเหมือนสีเทา ช่วยให้สบายตา เหมาะกับใส่ทำกิจกรรมกลางแจ้ง
สีชา และสีเทาดำ เหมาะสำหรับการใช้งานทั่วไป

5. เลือกกรอบแว่นให้เข้ากับใบหน้า

รูปทรงใบหน้าของแต่ละคนจะมีลักษณะที่ต่างกันไป การเลือกกรอบแว่นเพื่อให้เหมาะสมมีคำแนะนำ ดังนี้

ใบหน้าเหลี่ยม ควรใส่แว่นกรอบทรงโค้งกลม
ใบหน้ากลม ควรใส่แว่นกรอบใหญ่ เพื่อปิดโหนกแก้ม จะทำให้หน้าดูเด็กลง และเน้นแว่นทรงเหลี่ยม
ใบหน้ายาว ควรใส่แว่นกรอบรี ปิดบริเวณรอบดวงตาได้หมด
ใบหน้ารูปไข่ สามารถใส่กรอบแว่นได้ทุกแบบ จะให้ดูดีที่สุดควรใส่ทรงเหลี่ยมกรอบสีอ่อน

ส่วนขนาดของกรอบ ควรเลือกกรอบที่ใหญ่ และขาแว่นด้านข้างกว้าง จะช่วยปกป้องผิวรอบดวงตาได้มากขึ้น แว่นกันแดดที่ดีควรปิดแสงได้ทุกด้าน

6. ลองใส่แว่นก่อนตัดสินใจซื้อ

แนะนำว่า ควรลองใส่แว่นเดินไปมา ก้ม-เงยดูว่าไม่ลื่นไหล และเช็กว่าเลนส์อยู่แนบกรอบเลนส์ หรือมีขาเลนส์บิดเบี้ยวหรือไม่

“ประสิทธิภาพของแว่นกันแดดในการป้องกันแสงยูวีนั้น โดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 2 ปี”
ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความถี่ในการใช้ ถ้าใส่บ่อยอาจเสื่อมเร็วขึ้น เป็นความจริงที่ว่า รอยขีดข่วนแม้เพียงเล็กน้อยก็สามารถให้แสงผ่านแว่นกันแดดเข้าไปถึงดวงตาได้ ดังนั้นการดูแลรักษาแว่นไม่ให้มีรอยขีดข่วน และการเก็บไว้ในกล่องแว่นที่เหมาะสมจึงเป็นอีกข้อที่จะช่วยคงประสิทธิภาพการใช้งานของแว่นกันแดดได้

สำหรับเลนส์ย้อมสี (tint lenses) นั้น สีที่จางลงจะเป็นอีกหนึ่งตัวบ่งชี้ที่ช่วยบอกเราว่า ถึงเวลาที่ควรมองหาแว่นกันแดดใหม่ได้แล้ว

แม้จะมีแว่นกันแดดที่ดีและได้มาตรฐาน แต่สิ่งที่ควรปฏิบัติ คือ สวมใส่แว่นกันแดดเสมอเมื่อออกไปข้างนอก ไม่ว่าจะเป็นวันที่มีเมฆ ฟ้าปิด หรือแดดออก โดยเฉพาะในช่วงเวลา 10.00-16.00 น. ซึ่งจะมีปริมาณรังสียูวีที่เข้มข้นมากที่สุด นอกจากนี้การสวมแว่นกันแดดในเด็กนั้นก็มีความสำคัญเช่นเดียวกัน

อย่างไรก็ตาม การสวมแว่นกันแดดเพื่อป้องกันเพียงอย่างเดียวอาจยังไม่เพียงพอ ควรหลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีความเข้มของแสงยูวีสูงด้วย เช่น การอยู่กลางแจ้งนานๆ ถ้าหลีกเลี่ยงไม่ได้ควรสวมหมวกปีกกว้าง หรือการร่มร่วมด้วย และที่สำคัญที่สุด คือ อย่าลืมเปลี่ยนแว่นกันแดดทุกๆ 2 ปี

พญ. ณฐมน ศรีสำราญ
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคต้อหิน
ศูนย์ตา โรงพยาบาลพญาไท 1

6 เทคนิคเลือกแว่นกันแดด เพื่อปกป้องดวงตาของคุณ