ครอบฟัน เป็นหนึ่งในวิธีซ่อมแซมฟันที่ได้รับความนิยมมากขึ้น โดยวัสดุที่ใช้สามารถแบ่งได้เป็น 3 ประเภทหลัก ได้แก่ ครอบฟันโลหะล้วน (Full Metal Crown) ซึ่งมีความแข็งแรงสูงแต่มีข้อเสียคือ สีที่ไม่เหมือนฟันธรรมชาติ ครอบฟันเซรามิกล้วน (All-Ceramic Crown) ที่ให้ความสวยงามเหมือนสีธรรมชาติของฟัน และ ครอบฟันโลหะเคลือบเซรามิก (Porcelain-Fused-to-Metal, PFM) มีแกนเป็นโลหะที่แข็งแรง แต่ในระยะยาวอาจเกิดรอยดำบริเวณขอบเหงือกจากการเสื่อมสภาพของวัสดุได้

ข้อแตกต่างของครอบฟันเซรามิก VS ครอบฟันโลหะ

ลักษณะ	ครอบฟันเซรามิก	ครอบฟันโลหะ
วัสดุ	เซรามิก เช่น พอร์ซเลน, เซอร์โคเนีย	โลหะ เช่น โคบอลต์-โครเมียม ไทเทเนียม โครเมียม-คอปเปอร์
ลักษณะภายนอก	สีขาวใกล้เคียงกับฟันธรรมชาติ ดูสวยงาม	สีไม่เหมือนฟันธรรมชาติ มักใช้กับฟันกราม
ความแข็งแรง	แข็งแรงปานกลาง หากขึ้นรูปด้วยเทคโนโลยีดิจิตอล ความแข็งแรงจะสูงขึ้น	แข็งแรงสูง
ความทนทาน	ทนต่อการสึกหรอ แต่เปราะบางหากเกิดการกระแทกหรือร้าว	ทนต่อการบดเคี้ยวและแรงกระแทก
การดูแลรักษา	ต้องระมัดระวังในการบดเคี้ยว หากแตกหักจะซ่อมแซมยาก	ดูแลรักษาง่าย ทนทานกว่า ไม่ต้องกังวลเรื่องการแตกหัก
ความเหมาะสม	เหมาะกับฟันหน้าที่ต้องการความสวยงาม คนไข้ที่แพ้โลหะ หรือกรณีขอบของครอบฟันอยู่ใต้เหงือกลึก	เหมาะสำหรับฟันกรามที่ไม่ต้องการความสวยงาม และฟันที่มีความเสียหายมาก
ความสะดวกสบายในการใส่	เข้ากับรูปฟันได้ดี ให้ความรู้สึกเหมือนฟันธรรมชาติ	อาจรู้สึกไม่สะดวกสบาย เพราะบางครั้งอาจไม่กระชับหรือไม่เข้ารูป
อายุการใช้งาน	5-15 ปี ขึ้นอยู่กับการดูแลรักษา และตำแหน่งที่ติดตั้ง	อาจยาวนานกว่า 15 ปี
ค่าใช้จ่าย	ราคาสูงกว่า	ราคาถูกกว่า หรือสูงกว่า

เลือกวัสดุครอบฟันแบบไหนดี?

การเลือกวัสดุครอบฟันอาจพิจารณาจากหลายปัจจัยร่วมกัน เช่น ความสวยงาม ความทนทาน สภาพฟันหรือปัญหาที่มีอยู่ และควรให้ความสำคัญกับการปรึกษาทันตแพทย์ ดังนี้

ครอบฟันเซรามิก เหมาะสำหรับฟันหน้า หรือฟันที่ผู้อื่นมองเห็น เนื่องจากมีสีขาวจึงดูสวยงามใกล้เคียงกับฟันธรรมชาติ สามารถใช้กับฟันบิ่น หรือแตก ฟันเปลี่ยนสี หรือต้องการให้ฟันสวยขึ้น หรือในกรณีคนที่แพ้ง่าย หรือแพ้โลหะ ฟันผุใต้เหงือกลึกๆ มีข้อจำกัดบ้าง ในกรณีที่ฟันเตี้ยมากๆ หรือในคนที่นอนกัดฟันหนักๆ และไม่ได้ใส่เฝือกสบฟัน
ครอบฟันโลหะ เหมาะสำหรับฟันกราม หรือฟันที่ผู้อื่นมองไม่เห็น เพราะมีความแข็งแรงสูงและสามารถรับแรงบดเคี้ยวได้ดี หรือฟันที่มีความเสียหายหรือสึกหรอมาก และผู้ที่ต้องการวัสดุที่มีอายุการใช้งานยาวนาน ไม่ต้องเปลี่ยนครอบฟันบ่อยๆ

ความแตกต่างระหว่างครอบฟันแบบเดิม กับครอบฟันแบบดิจิทัล

โดยทั่วไป การทำครอบฟันแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ ครอบฟันแบบเดิม (Traditional Crowns) และครอบฟันแบบดิจิทัล (Digital Crowns) ซึ่งมีข้อดีและข้อจำกัดที่แตกต่างกัน การเลือกใช้ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น สภาพฟัน ความสะดวกสบาย ค่าใช้จ่าย และระยะเวลาในการทำโดยในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เทคโนโลยีในการสร้างครอบฟันแบบดิจิทัลได้รับการพัฒนาอย่างก้าวกระโดด ส่งผลให้เกิดความแตกต่างอย่างชัดเจนกับการครอบฟันแบบเดิม ดังนี้

ลักษณะ	ครอบฟันแบบเดิม	ครอบฟันแบบดิจิทัล
กระบวนการสร้าง	ใช้การพิมพ์ปากด้วยวัสดุที่อ่อนตัว (Impression Material) เพื่อทำแม่พิมพ์ แล้วส่งไปให้ห้องแล็บทำชิ้นครอบฟัน	ใช้เทคโนโลยีสแกนดิจิทัล (3D Scanning) และ CAD/ CAM เพื่อสร้างแบบฟันได้ทันที
ความแม่นยำ	การพิมพ์วัสดุและกระบวนการผลิตแม่พิมพ์มีความแม่นยำน้อยกว่า	ได้ข้อมูลละเอียดและตรงกับรูปปากมากกว่า จึงให้ความแม่นยำสูงกว่า
เวลาที่ใช้	ใช้เวลาหลายวัน เนื่องจากต้องใช้ห้องแล็บในการผลิต	ใช้เวลาน้อยกว่ามาก ในบางกรณีอาจทำเสร็จได้ใน 2-3 ชม.
ความสะดวก	ต้องทำการพิมพ์ปากหลายครั้ง จึงอาจรู้สึกไม่สะดวก	สแกนปากเพียงครั้งเดียว ไม่มีวัสดุที่ต้องพิมพ์
การออกแบบและปรับแก้	หากมีข้อผิดพลาดเกิดขึ้น การออกแบบและปรับแก้ที่แล็บอาจต้องเริ่มใหม่ตั้งแต่กระบวนการพิมพ์ปาก	ออกแบบและปรับแก้ได้ทันทีผ่านโปรแกรมดิจิทัลก่อนส่งผลิต
ความสะดวกในการจัดเก็บข้อมูล	ต้องเก็บเป็นแผ่นฟิล์ม	เป็นข้อมูลดิจิทัลที่เก็บและเข้าถึงง่าย
ความทนทานและอายุการใช้งาน	ขึ้นอยู่กับความแม่นยำในกระบวนการสร้างและวัสดุที่ใช้	การออกแบบที่แม่นยำช่วยให้มีความทนทานสูงกว่า อายุการใช้งานยาวนานกว่า
ค่าใช้จ่าย	ราคาถูกกว่า	ราคาเท่ากับการทำแลปปกติ แต่ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางมาโรงพยาบาลเพียงครั้งเดียว ได้ชิ้นงานผลิตที่รวดเร็วและแม่นยำ

ขั้นตอนการทำครอบฟันแบบเดิมโดยทันตแพทย์

โดยทั่วไปขั้นตอนการทำครอบฟันจะต้องพบทันตแพทย์ 2-3 ครั้ง ขึ้นอยู่กับสภาพฟัน และชนิดของครอบฟันที่เลือกใช้ ดังนี้

ครั้งที่ 1 ตรวจวินิจฉัยและเตรียมฟัน เริ่มจากการตรวจสุขภาพฟัน ซึ่งอาจรวมถึงการเอกซเรย์เพื่อตรวจสอบโครงสร้างฟัน และเนื้อเยื่อโดยรอบ จากนั้นทันตแพทย์จะฉีดยาชา และทำการกรอฟันเพื่อปรับรูปทรงให้เหมาะกับการใส่ครอบฟัน ต่อด้วยการพิมพ์ปากเพื่อสร้างแม่แบบสำหรับการผลิตตัวครอบฟันถาวร โดยต้องติดครอบฟันชั่วคราวไว้ก่อนเพื่อปกป้องฟันที่กรอไว้
ครั้งที่ 2 ติดครอบฟันถาวร ทันตแพทย์จะถอดครอบฟันชั่วคราวออก และทดลองติดตั้งครอบฟันถาวร ทำการปรับแต่งให้พอดีกับช่องปากทั้งในด้านการสบฟัน และความสวยงาม เมื่อตรวจสอบเรียบร้อยดีแล้ว จะทำการยึดครอบฟันเข้ากับฟันธรรมชาติอย่างถาวร โดยทันตแพทย์จะให้คำแนะนำเพิ่มเติมถึงวิธีการดูแลรักษาครอบฟัน เช่น การแปรงฟัน การใช้ไหมขัดฟัน และการหลีกเลี่ยงอาหารแข็งหรือเหนียวเกินไป เพื่อป้องกันครอบฟันเสียหาย ให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน
ครั้งที่ 3 ติดตามผล หลังจากติดครอบฟันแล้วต้องกลับมาพบทันตแพทย์ เพื่อติดตามผล

หากคุณกำลังมองหาการรักษาด้านทันตกรรมที่ได้มาตรฐาน โรงพยาบาลพญาไท พหลโยธินพร้อมให้บริการด้านทันตกรรมแบบครบวงจร รวมถึงการทำครอบฟันโดยทันตแพทย์เฉพาะทางพร้อมเทคโนโลยีทันสมัย เพื่อผลลัพธ์ที่แม่นยำและสวยงาม มั่นใจได้ในคุณภาพของวัสดุครอบฟัน รวมถึงเทคนิคการรักษาที่ช่วยให้ครอบฟันมีอายุการใช้งานยาวนาน ลดโอกาสเกิดปัญหาฟันผุซ้ำซ้อน หรือการสึกหรอของครอบฟัน เริ่มต้นดูแลสุขภาพฟันและช่องปากตั้งแต่วันนี้ เพื่อคุณภาพชีวิตดีๆ ที่คุณเลือกได้

ทพ. ธนพล หนูมาน้อย
ทันตแพทย์เฉพาะทางทันตกรรมประดิษฐ์
ศูนย์ทันตกรรมดิจิตอลและรากเทียม
โรงพยาบาลพญาไท พหลโยธิน

ครอบฟันเซรามิก VS ครอบฟันโลหะ ครอบฟันแบบไหนที่เหมาะกับคุณ?