ท้องผูกเรื้อรัง หายขาดได้ ถ้ารักษาอย่างถูกวิธี

อาการ “ท้องผูก” เป็นปัญหาที่คนส่วนมากมองว่าไม่ใช่เรื่องใหญ่ เพราะคิดว่าแค่ทานยาระบายก็ช่วยให้ขับถ่ายได้แล้ว แต่รู้ไหมว่า! การทานยาช่วยถ่ายเป็นประจำ นอกจากโรคท้องผูกจะไม่หายแล้ว ยังอาจส่งผลให้เกิดโรคร้ายอื่นๆ ตามมาได้ เพราะฉะนั้น ควรรีบหาทางรักษาโรคท้องผูกเรื้อรังอย่างจริงจัง ก่อนที่โรคร้ายจะถามหาดีกว่า
&nbsp;
<h2>การขับถ่ายแบบไหนที่เรียกว่าปกติ?</h2>
หลายคนเข้าใจว่า การขับถ่ายที่ปกติจะต้องถ่ายทุกวัน แต่ในความเป็นจริงแล้ว ร่างกายหรือสรีระของแต่ละคนก็มีความแตกต่างกัน จึงไม่จำเป็นต้องขับถ่ายบ่อยเท่ากัน ดังนั้น ตราบใดที่เรายังสามารถขับถ่ายได้อย่างสบาย ไม่ต้องเบ่งมากจนเกินไป และอุจจาระมีลักษณะนิ่ม จับตัวเป็นก้อนดี แม้จะไม่สามารถขับถ่ายได้ทุกวัน ก็ไม่ถือว่าเป็นเรื่องผิดปกติแต่อย่างใด
&nbsp;
โดยปกติคนเราจะถ่ายอุจจาระอย่างน้อย 3 ครั้งต่อสัปดาห์ แต่ถ้าเมื่อไรที่เราถ่ายน้อยกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์ หรือมีความลำบากในการถ่ายอุจจาระ เช่น อุจจาระแข็ง ต้องใช้แรงเบ่งมากกว่าปกติ มีความรู้สึกว่าถ่ายอุจจาระออกไม่หมด ต้องใช้นิ้วล้วงช่วย หรือใช้น้ำฉีดเข้าไปในทวารหนักเพื่อการขับถ่าย ก็อาจเข้าข่าย ‘ภาวะท้องผูกเรื้อรัง’ ได้
&nbsp;
<h2>อาการแบบไหนที่ควรสงสัยว่าเรามีภาวะท้องผูกเรื้อรัง?</h2>
ในทางการแพทย์ ปัจจุบันจะใช้เกณฑ์ของ Rome IV ในการวินิจฉัยโรคท้องผูกเรื้อรัง ซึ่งจะต้องมีอาการที่รบกวนการดำเนินชีวิต และมีความผิดปกติต่อเนื่องอย่างน้อย 6 เดือน โดยอาการผิดปกติของโรคท้องผูกเรื้อรังจะต้องมีอาการอย่างน้อย 2 ข้อ ดังต่อไปนี้
1. ต้องออกแรงเบ่งอุจจาระมากกว่าปกติ
2. อุจจาระเป็นก้อนแข็ง
3. รู้สึกว่าถ่ายอุจจาระไม่หมด
4. รู้สึกว่ามีการอุดกั้นบริเวณทวารหนัก
5. มีการใช้นิ้วล้วงในทวารหนักเพื่อช่วยการขับถ่าย
6. ถ่ายอุจจาระน้อยกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์
&nbsp;
ดังนั้น หากใครที่มีอาการ 2 อย่างขึ้นไปใน 6 ข้อนี้ แถมยังเป็นอย่างต่อเนื่อง ก็เป็นสัญญาณที่อาจบอกได้ว่า คุณกำลังมีภาวะท้องผูกเรื้อรัง จึงไม่ควรนิ่งนอนใจ รีบไปให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยจะดีกว่า
&nbsp;
<h2>ท้องผูกเรื้อรังส่งผลอย่างไรบ้าง?</h2>
ภาวะท้องผูกเรื้อรัง สามารถส่งผลให้ผู้ป่วยมีภาวะเครียด เบื่ออาหาร ไม่สดชื่นกระปรี้กระเปร่า ปวดหัว ปวดหลัง ปวดบีบท้อง หรือแม้แต่ทำให้อาการกรดไหลย้อนกำเริบ หรือแสบร้อนยอดอกได้ นอกจากนั้น การเบ่งถ่ายมากๆ เป็นประจำอาจทำให้เกิดผลเสียกับร่างกายในผู้ป่วยบางประเภท เช่น ผู้ป่วยโรคหัวใจ ผู้ป่วยริดสีดวงทวาร ผู้ป่วยไส้เลื่อน เป็นต้น และที่สำคัญ อาการท้องผูกอาจเป็นสัญญาณเตือนของมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้เช่นกัน
&nbsp;
<h2>แค่ท้องผูกอาจเป็นสัญญาณมะเร็งลำไส้ใหญ่</h2>
ปัญหาท้องผูกอาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ โดยเฉพาะเมื่อไหร่ที่ผู้ป่วยมีภาวะท้องผูกร่วมกับมีสัญญาณเตือนอื่นๆ ผู้ป่วยควรรีบไปพบแพทย์ เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป โดยควรสังเกตสัญญาณเตือนเหล่านี้อยู่เสมอ
<ul>
<li>ถ่ายเป็นสีดำ มีเลือดปน หรือตรวจพบเลือดแฝงในอุจจาระ</li>
<li>มีภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก</li>
<li>น้ำหนักลดอย่างไม่ตั้งใจหรือไม่ทราบสาเหตุ</li>
<li>ท้องผูกสลับท้องเสีย</li>
<li>อุจจาระลำเล็กลง</li>
<li>มีอาการของลำไส้อุดตัน</li>
<li>มีประวัติครอบครัวเป็นโรคมะเร็งลำไส้ หรือโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง</li>
</ul>
&nbsp;
<h2>ท้องผูกเรื้อรังอาจหายขาดได้ หากได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี</h2>
การรักษาโรคท้องผู้เรื้อรัง เบื้องต้นแพทย์จะทำการซักประวัติ อาการร่วมต่างๆ และตรวจร่างกายทั่วไป รวมถึงการตรวจทางทวารหนัก เพื่อหาสาเหตุที่แก้ไขได้ของภาวะท้องผูก เช่น การหยุดยาบางชนิดที่เป็นสาเหตุของท้องผูก การให้ไทรอยด์ฮอร์โมนทดแทนในผู้ป่วยที่มีภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ เป็นต้น
&nbsp;
หากไม่พบสาเหตุของภาวะท้องผูกที่ชัดเจน แพทย์จะแนะนำการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม โดยการให้รับประทานอาหารที่มีกากใย ดื่มน้ำให้มากขึ้น ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และแนะนำการสร้างสุขลักษณะในการขับถ่ายที่ดีให้ ทั้งนี้ในช่วงแรกอาจมีการให้ยาช่วยในการขับถ่ายร่วมด้วย และเมื่ออาการดีขึ้นแล้ว ก็จะค่อยๆ ลดยาลงจนหยุดยาได้ในที่สุด
&nbsp;
ที่สำคัญ ผู้ป่วยไม่ควรซื้อยาถ่ายกินเองเป็นประจำโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพราะในบางครั้งอาจทำให้ลำไส้คุ้นชินกับการต้องใช้ยาถ่ายตลอดเวลา จนไม่สามารถถ่ายได้เอง สุดท้ายอาการท้องผูกจะเป็นมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งจะรักษาให้หายขาดได้ยากขึ้น
&nbsp;
อย่างไรก็ตาม หากผู้ป่วยมีการปรับพฤติกรรมและกินยาระบายแล้ว แต่อาการยังไม่ดีขึ้น อาจเป็นเพราะผู้ป่วยมีความผิดปกติทางด้านกายวิภาค เช่น มีความผิดปกติของมุมระหว่างลำไส้ตรงและทวารหนักในขณะถ่ายอุจจาระ มีไส้ตรงที่ยื่นย้อยผิดปกติ มีความผิดปกติของ perineal descent หรือ อาจมีความผิดปกติทางสรีรวิทยาจากการทำงานที่ไม่สอดประสานกันของกล้ามเนื้อลำไส้ตรงและกล้ามเนื้อทวารหนักได้ ซึ่งปัญหาเหล่านี้สามารถแก้ไขได้ หากได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้องจากแพทย์เฉพาะทางที่มีความเชี่ยวชาญ รวมถึงการใช้เครื่องมือพิเศษทำการตรวจโดยเฉพาะ เมื่อพบสาเหตุที่แท้จริงก็จะได้รับการรักษาอย่างถูกทางและมีโอกาสหายขาดได้
&nbsp;
พญ. ณัฐธิดา ศรีบัวทอง
อายุรแพทย์ระบบทางเดินอาหารและตับ
ศูนย์ระบบทางเดินอาหารและตับ โรงพยาบาลพญาไท 2

อาการท้องผูกเป็นปัญหาที่คนส่วนมากมองข้าม เพราะมียาช่วยขับถ่าย แต่รู้ไหมว่า การกินยาช่วยถ่ายเป็นประจำ อาจส่งผลให้เกิดโรคร้ายตามมา และรักษาอาการท้องผูกได้ยากขึ้น

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล

ท้องผูกเรื้อรัง หายขาดได้ ถ้ารักษาอย่างถูกวิธี

Tel

Email

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล