วัณโรคแฝง เชื้อแฝงเงียบ แต่อันตรายไม่ใช่เล่น

ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลก (WHO) พบว่าทั่วโลกมีผู้ป่วยด้วยวัณโรคกว่า 10 ล้านคน และคาดการณ์ว่า 1 ใน 4 ของประชากรโลกมีติดเชื้อ “วัณโรคแฝง” โดยไม่รู้ตัว และที่น่ากลัวยิ่งกว่านั้นคือประเทศไทยของเราจัดอยู่ใน 1 ใน 14 ประเทศที่มีวัณโรครุนแรง การติดเชื้อวัณโรคแฝงจึงเป็นสิ่งเราทุกคนต้องระวัง!
&nbsp;
<h2>วัณโรคแฝง คืออะไร?</h2>
วัณโรคแฝง ก็คือการที่เราได้รับเชื้อวัณโรคเข้าสู่ร่างกาย แต่เชื้อนั้นซ่อนอยู่ภายในร่างกาย เหมือนระเบิดเวลารอแสดงอาการในช่วงเวลาที่ร่างกายจะอ่อนแอ ซึ่งธรรมชาติของวัณโรคจะมีระยะเวลาในการฝักตัวค่อนข้างนาน อาจใช้เวลาเป็นสัปดาห์ เป็นเดือน หรือในบางรายก็เป็นปีจึงจะแสดงอาการ ซึ่งการได้รับเชื้อแต่ยังไม่แสดงอาการนี่แหล่ะ คือการเป็นวัณโรคระยะแฝง (Latent TB)
&nbsp;
<h2>วัณโรคแฝง แม้จะไม่แสดงอาการ แต่ก็ร้ายไม่ใช่เล่น!</h2>
แม้ว่าวัณโรคแฝงจะไม่แสดงอาการ และยังไม่สามารถแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้ แต่ก็มีการศึกษาทางด้านงานระบาดวิทยาในอเมริกาหลายชิ้นที่พบว่าผู้ที่ติดเชื้อวัณโรคระยะแฝงขณะที่มีภูมิคุ้มกันปกติ 5-10% จะกลายเป็นผู้ป่วยวัณโรคภายใน 2-5 ปีหลังจากการติดเชื้อวัณโรคครั้งแรก ไม่นับรวมในกลุ่มที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง จะยิ่งมีโอกาสพัฒนาจากวัณโรคแฝงไปเป็นวัณโรคสูงขึ้น 21 เท่าเลยทีเดียว
&nbsp;
<h2>จะรู้ได้ว่าอย่างว่าวัณโรคแฝงอยู่ในร่างกายหรือเปล่า?</h2>
การตรวจเชื้อวัณโรคแฝงสามารถทำได้ 2 วิธีคือ
1. การทดสอบทางผิวหนังด้วยทุเบอร์คุลิน (Tuberculin skin test) ซึ่งจะเป็นการฉีดโปรตีนสกัดจากเชื้อวัณโรค ที่เรียกว่า PPD (Purified protein derivative) ปริมาณ 0.1 มิลลิลิตร
เข้าในชั้นผิวหนังบริเวณท้องแขน หลังจากนั้น 48 ถึง 72 ชั่วโมง ก็จะทำการวัดขนาดรอยนูนบริเวณที่ฉีดยาเข้าชั้นผิวหนัง
2. การทดสอบ Interferon-gamma release assays (IGRAs) ซึ่งเป็นการตรวจเลือด โดยการหาค่า Interferon-gamma (IFN-γ) ซึ่งจะแสดงขึ้นเมื่อมีการติดเชื้อวัณโรคขึ้นในร่างกาย ซึ่งจะช่วยลดการเกิด “ผลบวกลวง” ได้มากกว่า ซึ่งการตรวจเลือด IGRAs นั้น เป็นหนึ่งในการตรวจที่มีในแพ็กเกจตรวจสุขภาพมาตรฐาน
&nbsp;
ดังนั้น อยากรู้เท่าทัน “วัณโรคแฝง” การตรวจสุขภาพเป็นประจำช่วยได้
&nbsp;
<h2>ใช่คุณหรือไม่? ที่เสี่ยงวัณโรคแฝง</h2>
หากถามว่าใครบ้างที่มีโอกาสเสี่ยงวัณโรคแฝง คงต้องบอกว่า “ทุกคน” โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มคนที่
<ul>
<li>สัมผัสใกล้ชิดกับกลุ่มผู้ป่วยวัณโรค</li>
<li>เดินทางไปในที่ชุมชนแออัด หรือมีคนจำนวนมาก</li>
<li>เป็นผู้ที่มีโรคประจำตัว ที่ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน</li>
</ul>
&nbsp;
<h2>วัณโรคแฝง รักษาได้หรือไม่?</h2>
หากตรวจพบว่ามีค่า Interferon-gamma (IFN-γ) แนวทางการรักษาหลักๆ ก็จะแบ่งออกเป็น 2 แนวทางคือ
<ul>
<li>ในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันในระดับปกติ : แพทย์จะพิจารณาในการติดตามอาการอย่างใกล้ชิด</li>
<li>ในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือมีประวัติเคยเป็นวัณโรค : แพทย์จะพิจาณราใช้ยายับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อ เพื่อลดโอกาสในการติดเชื้อวัณโรค ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือของคนไข้ในการทานยาสม่ำเสมอและต่อเนื่องตามคำแนะนำของแพทย์</li>
</ul>
&nbsp;
<h2>ดูแลตัวเองอย่างไร? เพื่อลดความเสี่ยงวัณโรคแฝง</h2>
<ul>
<li>หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ที่เป็นวัณโรค</li>
<li>สวมใส่หน้ากากอนามัย เมื่อเดินทางไปในที่มีผู้คนจำนวนมาก</li>
<li>ล้างมือสม่ำเสมอหลังหยิบจับสิ่งของร่วมกับผู้อื่น</li>
<li>ออกกำลังกายเพื่อเสริมความภูมิคุ้มกัน</li>
<li>ตรวจสุขภาพเป็นประจำ อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อตรวจดูการทำงานของปอด และคัดกรองความเสี่ยงวัณโรคแฝง</li>
</ul>
&nbsp;
นพ. วิชัย บุญสร้างสุข
อายุรแพทย์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ
ศูนย์อายุรกรรม โรงพยาบาลพญาไท 3

วัณโรคแฝงก็คือการที่เราได้รับเชื้อวัณโรคเข้าสู่ร่างกาย แต่เชื้อนั้นซ่อนอยู่ภายในร่างกาย เหมือนระเบิดเวลารอแสดงอาการในช่วงเวลาที่ร่างกายจะอ่อนแอ

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล

วัณโรคแฝง เชื้อแฝงเงียบ แต่อันตรายไม่ใช่เล่น

Tel

Email

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล