บ้านเมืองเราถือได้ว่าเป็นประเทศที่มีสถิติการเกิดอุบัติเหตุสูงที่สุดในโลก ส่วนใหญ่จะเป็นอุบัติเหตุจากการขับขี่ยานพาหนะ โดยเฉพาะมอเตอร์ไซค์ ซึ่งไม่มีเครื่องป้องกันร่างกาย และอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นในโรงงานอุตสาหกรรม เช่น คนงานที่มือเข้าไปติดในเครื่องจักร มือขาด นิ้วขาด เป็นต้น รวมถึงอุบัติเหตุในสถานที่ก่อสร้างก็มีมาก นอกนั้นก็เป็นอุบัติเหตุทั่วๆ ไป ซึ่งผลจากอุบัติเหตุเหล่านี้ หลายครั้งรุนแรงถึงขั้นทำให้อวัยวะโดยเฉพาะส่วนของมือและแขนฉีกขาด หรือบ่อยครั้งที่การบาดเจ็บจากอุบัติเหตุรถมอเตอร์ไซค์ ทำให้ข่ายประสาทที่ไหล่ซึ่งไปเลี้ยงแขน (Brachial Plexus) ฉีกขาด เกิดความพิการ แขนเป็นอัมพาต การผ่าตัดแก้ไขเส้นประสาทมือและแขน จึงจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับผู้บาดเจ็บเหล่านี้

เส้นประสาท เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของร่างกายมนุษย์ ทำหน้าที่ควบคุมกำลังของกล้ามเนื้อและรับ-ส่งความรู้สึกต่างๆ หากเส้นประสาทส่วนใดส่วนหนึ่งเสียหายหรือขาด เราก็จะไม่สามารถใช้งานอวัยวะส่วนนั้นได้ตามปกติ

การผ่าตัดแก้ไขเส้นประสาทมือและแขน เป็นการผ่าตัดเนื้อเยื่อที่มีขนาดเล็กมากด้วยการใช้กล้องจุลทรรศน์กำลังขยายสูงมาช่วยในการมองขณะผ่าตัด หรือเรียกว่าเป็นการผ่าตัดด้วยวิธีจุลศัลยศาสตร์ เพื่อรักษาการบาดเจ็บที่เส้นประสาท (Nerve Repair) สามารถใช้ในการผ่าตัดต่อแขน มือ นิ้ว ต่อเส้นประสาท รักษาความพิการของเส้นประสาททางมือและแขน ซึ่งต้องใช้แพทย์ที่มีความชำนาญสูง เนื่องจากเป็นการรักษาที่ละเอียดซับซ้อน มีหลายวิธี หลายขั้นตอน โดยหลักๆ คือการผ่าตัดเชื่อมต่อปลายเส้นประสาทที่บาดเจ็บเข้าด้วยกัน เพื่อให้มีการงอกของใยประสาทไปยังส่วนปลายอย่างถูกต้อง ด้วยการเย็บด้วยเส้นใยสังเคราะห์หรือกาวไฟบรินยึดปลอกประสาทนั้น ซึ่งจะมีชนิดย่อยของการผ่าตัดอีกหลายชนิด เช่น การใช้เส้นประสาทที่รับความรู้สึกจากผิวหนัง ตัดมาเชื่อมต่อปลายเส้นประสาทที่อยู่ห่างกัน (Nerve Graft) การตัดเอาส่วนต้นของเส้นประสาทที่ดีไปต่อกับส่วนปลายของเส้นประสาทที่บาดเจ็บ เพื่อให้มีการงอกของใยประสาทไปยังกล้ามเนื้อหรือผิวหนัง (Nerve Transfer) เป็นต้น

การเตรียมตัวก่อนและหลังผ่าตัด

การผ่าตัดส่วนมากจะเป็นการผ่าตัดใหญ่โดยดมยาสลบ คนไข้จึงต้องได้รับการตรวจร่างกายก่อน งดน้ำและอาหารก่อนผ่าตัด 6-8 ชั่วโมง งดยาโรคประจำตัวบางอย่าง

หลังผ่าตัดต้องระวังไม่ให้แผลถูกน้ำ สำหรับตัวแผลใช้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์ อยู่ในเครื่องพันธนาการ หรือพูดง่ายๆ คือ อาร์มสลิง 1 สัปดาห์ ทำกายภาพบำบัดอีกปีกว่า ถ้ามีการย้ายเส้นประสาทที่ละเอียดมาก เช่น การทำงานของมือ อาจจะใช้เวลา 3 ปีครึ่งถึง 4 ปี ซึ่งค่อนข้างนาน และถ้าเส้นประสาทขาด 100% โอกาสกลับมาเหมือนเดิมได้ 100% คงเป็นไปไม่ได้ อาจพอขยับได้บ้าง ช่วยเหลือตัวเองในชีวิตประจำวันได้บ้าง เช่น ยกข้อศอก กางไหล่ ขยับนิ้วมือ มีโอกาสเอามือมาถึงหน้าเพื่อจะล้างหน้าได้

การผ่าตัดแก้ไขเส้นประสาทมือและแขนเสียหาย