“ฝ้า” นับเป็นหนึ่งปัญหากวนใจคุณผู้ชายและคุณผู้หญิงหลายๆ คน เพราะทุกคนย่อมอยากมีผิวหน้าขาวใสไร้จุดด่างดำ แต่ฝ้า ก็กลับมาทำให้เราต้องรู้สึกกังวล และไม่มั่นใจในผิวหน้า โดยเฉพาะเวลาที่ต้องออกไปพบปะกับผู้คน และยิ่งช่วงวัยข้ามผ่านเลข 3 มาด้วยแล้ว ยิ่งรู้สึกว่าฝ้ามักจะมีให้เห็นเด่นชัดมากขึ้น ทั้งนี้ ปัจจุบันมีวิธีการทางการแพทย์อยู่พอสมควร ที่สามารถเป็นทางเลือกให้วัย Young Fit อย่างเราๆ ใช้จัดการกับปัญหาฝ้า เพื่อสร้างความมั่นใจให้เต็มเปี่ยมอีกครั้ง

ฝ้าเกิดขึ้นได้อย่างไร?

พญ.พรภุชงค์ เลาห์เกริกเกียรติ แพทย์หัวหน้าศูนย์ผิวหนังและความงาม โรงพยาบาลพญาไท 3 ได้ อธิบายถึง “ฝ้า” ไว้ว่า ฝ้านั้น เป็นความผิดปกติของเซลล์สร้างเม็ดสี (melanocyte) ซึ่งทำให้มีการสร้างเม็ดสี (melanin) มากกว่าปกติ โดยเราจะเห็นเป็นปื้นสีน้ำตาลอ่อนถึงเข้มที่บริเวณใบหน้า

ฝ้าเกิดที่ไหนได้บ้าง?

โดยปกติแล้วฝ้าสามารถเกิดได้ทั่วทั้งบนหน้า โดยเกิดได้ ที่

โหนกแก้มทั้งสองข้าง
หน้าผาก
จมูก
เหนือริมฝีปาก
คาง (พบได้บ่อย)
คอ
หน้าอกส่วนบน
แขน 2 ข้าง

ทั้งนี้ ฝ้ามักเกิดขึ้นได้กับผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และ ฝ้าไม่ได้เป็นความผิดปกติที่เป็นมาตั้งแต่เกิด หากแต่มาเกิดขึ้นในภายหลัง และส่วนมากจะเกิดในช่วงอายุตั้งแต่ 30 ปีขึ้นไป

ปัจจัยใดบ้างที่ทำให้ เกิดฝ้า?

สำหรับสาเหตุการเกิดฝ้านั้น พญ.พรภุชงค์ เลาห์เกริกเกียรติ แพทย์หัวหน้าศูนย์ผิวหนังและความงาม โรงพยาบาลพญาไท 3 กล่าวว่า ในทางการแพทย์ยังไม่ทราบชัดเจน แต่พบว่ามีความสัมพันธ์หลายๆปัจจัย ดังนี้

พันธุกรรม
การโดนแดด
ฮอร์โมน เช่น การตั้งครรภ์ การได้รับฮอร์โมน เช่น การรับประทานยาคุม การได้รับการรักษาด้วยฮอร์โมน นอกจากนี้อาจจะเกิดจาก
การได้รับยาบางประเภท เช่น ยากันชักหรือยาที่มีผลทำให้ผิวไวแสงแดด ในแสงแดดประกอบด้วย UVA, UVB, visible light และ infrared light ซึ่งสามารถกระตุ้นทำให้ฝ้าเข้มขึ้นได้
ผลจากการแพ้เครื่องสำอางบางประเภท

วิธีป้องกันฝ้า ทำได้อย่างไร?

ควรหลีกเลี่ยงแสงแดดในช่วงเวลา 10.00 น. – 16.00 น. หากจำเป็นต้องออกกลางแดดควรสวมหมวกหรือกางร่มทุกครั้ง
ควรทาครีมกันแดดเป็นประจำ โดยพิจารณาค่า SPF ซึ่งบ่งบอกถึงความสามารถในการป้องกัน UVB ควรมีค่า SPF ตั้งแต่ 30 ขึ้นไป รวมทั้งมีค่า PA ที่บ่งบอกถึงค่าความสามารถในการป้องกัน UVA โดยควรมี PA 2+ ขึ้นไป
ควรทาครีมกันแดดอย่างน้อย 30 นาทีก่อนออกแดด พร้อมกับควรมีการทาซ้ำ
หลีกเลี่ยงโดยการใช้ยาหรือเปลี่ยนยาที่มีส่วนกระตุ้นให้เกิดฝ้า

เป็นฝ้ารักษาหายไหม?

สำหรับแนวทางในการรักษาฝ้า พญ.พรภุชงค์ เลาห์เกริกเกียรติ แพทย์หัวหน้าศูนย์ผิวหนังและความงาม โรงพยาบาลพญาไท 3 ได้อธิบายว่า ปัจจุบันการรักษาฝ้าไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ เพราะแนวทางการรักษา เป็นการควบคุมปริมาณเม็ดสีให้ลดจำนวนลง ทั้งนี้ พื้นฐานการรักษาฝ้าทำได้โดย

ใช้ยาทา ซึ่งตัวยาหลักคือ hydroquinone ที่มีฤทธิ์ยับยั้งเม็ดสีโดยตรง มีความเข้มข้น 2 – 5 % แต่ต้องระวังผลข้างเคียงอาจทำให้ผิวมีการระคายเคืองแดงลอกได้ การใช้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานอาจทำให้ผิวมีสีเข้มมีสีเทาอมน้ำเงินขึ้น ที่เรียกว่า ochronosis นอกจากนี้จะเป็นยาประเภทกรดวิตามินเอแต่ต้องระวังการระคายเคืองเช่นเดียวกัน อาจส่งผลให้ผิวมีความไวกับแสงแดด มีการลอกระคายเคือง จึงมีการผสมสาร steroid เพื่อลดการระคายเคือง แต่ต้องระวังว่าถ้าใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน steroid จะทำให้ผิวบางมีสิวเกิดขึ้นได้รวมทั้งมีหน้าแดงจากการการขยายตัวของเส้นเลือดฝอยที่ผิว การใช้ AHA หรือสารประเภท whitening อื่นๆ เช่น azaleic acid, kojic, licorice, arbutin, vitamin c ก็สามารถใช้ได้กับฝ้า
ใช้การรับประทานยา (tranxenamic acid) หรือการรับประทานวิตามินซีกับวิตามินอีร่วมด้วย การทำหัตถการหรือ treatment เช่น การลอกผิว (peeling) การทำ iontophoresis, การขัดผิวด้วยคริสตัล การทำ IPL หรือการทำ laser เช่น Q switched Nd- YAG, fractional laser ก็สามารถทำให้ฝ้าจางได้ แต่ต้องระมัดระวังผลข้างเคียงที่อาจทำให้ผิวแห้งระคายเคืองหรือกระตุ้นให้ฝ้าเข้มขึ้นได้ สิ่งที่ต้องคำนึงถึงคือยาหรือครีมมีส่วนผสมที่มีอันตราย เช่น อาจมีการผสมสารปรอท, แอมโมเนียก็จะทำให้ผิวมีรอยด่างได้ถาวรหรือมีอันตรายต่ออวัยวะในร่างกาย เช่น อาจมีไตหรือตับวายได้

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่คุณควรคำนึงถึงและให้ความสำคัญทุกครั้ง เมื่อจะตัดสินใจเลือกสถานประกอบการในการรักษาฝ้าหรือผิวพรรณ จะต้องเป็นได้มาตรฐาน มีเครื่องมือที่ทันสมัยและมีคุณภาพ แพทย์มีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในการรักษา และท้ายที่สุดอยากจะฝากทุกๆ คนว่าการรักษา “ฝ้า” จะต้องใช้เวลาในการรักษา และแต่ละคนจะสนองตอบต่อการรักษาแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับความลึก ความเข้มของฝ้า และปัจจัยการกระตุ้นที่แตกต่างกัน

พญ.พรภุชงค์ เลาห์เกริกเกียรติ

แพทย์หัวหน้าศูนย์ผิวหนังและความงาม

โรงพยาบาลพญาไท 3

รักษาฝ้าเพื่อหน้าใส เติมความมั่นใจ ให้วัย Young Fit