อาการขี้ลืมแบบไหน...เข้าข่าย “ภาวะสมองเสื่อม”

<p><span style="color: #00826a;"><strong>ภาวะสมองเสื่อม (Dementia)</strong></span> เป็นภาวะที่จำนวนเซลล์สมองที่ทำงานได้ยิ่งลดลงอย่างรวดเร็ว อันเกิดจากการฝ่อเหี่ยวล้ำหน้าไปอีก ภาวะสมองเสื่อมที่พบบ่อยได้แก่ โรคอัลไซเมอร์ ส่วนมากจะพบในผู้สูงอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป <span style="color: #00826a;"><strong>แต่ภาวะสมองเสื่อมตั้งแต่อายุน้อยกว่านั้นก็สามารถพบได้</strong></span> มักจะมีสาเหตุมาจากโรคทางพันธุกรรม โรคหลอดเลือดสมอง โรคติดเชื้อของสมอง การได้รับสารพิษ เป็นต้น เมื่อเซลล์สมองฝ่อเหี่ยวลง จะส่งผลให้มีปัญหาในด้านความจำ ความคิด อารมณ์ และบุคลิกภาพ ที่เปลี่ยนไปจากเดิม</p>
<h2><span style="color: #00826a;">สาเหตุที่ทำให้สมองเสื่อม</span></h2>
<ul>
<li>โรคอัลไซเมอร์ เป็นโรคสมองเสื่อมที่พบได้บ่อยที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับภาวะสมองเสื่อมทั้งหมด เป็นโรคที่เกิดจากเซลล์สมองบางส่วนตายไป มีผลทำให้การส่งสารสื่อประสาทลดลง ผู้ป่วยโรคนี้จะสูญเสียความทรงจำและการเรียนรู้  เมื่อเวลาผ่านไปอาการจะถดถอยไปเรื่อยๆ เนื่องจากเซลล์สมองตายเพิ่มขึ้นมากกว่าวัยที่ควรเป็น  ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ การรักษาเป็นบรรเทาอาการของโรค และประคับประคองให้ผู้ป่วยสุขสบายที่สุด</li>
<li>โรคหลอดเลือดสมอง เกิดจากมีการตีบตันของหลอดเลือดสมองทำให้เลือดไปเลี้ยงเซลล์สมองได้น้อยลง หรือมีการฉีกขาดของหลอดเลือดสมองทำให้เลือดออกในสมอง กดเบียดเนื้อสมอง มีผลให้เซลล์สมองตายบางส่วน ความสามารถของสมองลดลง นอกจากจะมีอาการแขนขาอ่อนแรง การทรงตัวไม่ดี พูดไม่ชัดแล้วเมื่อเวลาผ่านไป จะเกิดปัญหาสมองเสื่อมตามมาปัจจัยที่เป็นสาเหตุที่สามารถป้องกันได้คือ โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง ความเครียด การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์จัด เป็นต้น</li>
<li>สาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้เกิดสมองเสื่อม เช่น
<ul>
<li>การติดเชื้อในสมอง ไวรัสเอดส์ ซิฟิลิส</li>
<li>ต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ</li>
<li>การขาดวิตามินบี 12 พบบ่อยในรายที่การดูดซึมบกพร่อง</li>
<li>การได้รับสารพิษหรือยา</li>
<li>โรคโพรงน้ำในสมองโต</li>
<li>การมีเนื้องอกในสมอง</li>
<li>กระทบกระเทือนทางสมองแบบเรื้อรัง หรือกลุ่มผู้ที่มีประวัติได้รับอุบัติเหตุทางสมองอย่างรุนแรงมาก่อน</li>
<li>ความผิดปกติของตับไต เรื้อรังเป็นต้น</li>
</ul>
</li>
</ul>
<h2><span style="color: #00826a;">ปัจจัยที่ทำให้สมองเสื่อม</span></h2>
<ul>
<li>อายุที่มากขึ้น ยิ่งพบอัตราสมองเสื่อมมากขึ้น</li>
<li>พันธุกรรม หากมีคนในครอบครัวเป็นโรคสมองเสื่อม ทำให้มีโอกาสเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไป</li>
<li>การมีโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวานไขมันในเลือดสูง โรคตับ ไต เรื้อรัง</li>
<li>การดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่จัด</li>
<li>การได้รับสารพิษ จากสิ่งแวดล้อม สารเสพติด</li>
<li>โรคต่อมไทรอยด์ หรือ พาราไทรอยด์ทำงานผิดปกติ</li>
<li>จากการติดเชื้อ เช่น โรคเอดส์ ซิฟิลิส</li>
<li>ได้รับการกระทบกระเทือนทางสมอง จากอุบัติเหตุหรือจากอาชีพ เช่น นักมวย</li>
<li>การขาดสารอาหาร เช่น วิตามินบี 12</li>
<li>การเป็นโรคโพรงน้ำในสมองโต  หรือการมีเนื้องอกสมอง</li>
</ul>
<h2><span style="color: #00826a;">สมองเสื่อมมีอาการอย่างไร</span></h2>
<ul>
<li>ความจำบกพร่องและความสามารถในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ลดลง เช่น จำเหตุการณ์ในระยะสั้นๆ ไม่ได้ ถ้าเป็นมากจะจำเหตุการณ์ในอดีต  บุคคลที่รู้จัก รวมถึงเริ่มจำบุคคลใกล้ชิดไม่ได้</li>
<li>การใช้ภาษาบกพร่อง เช่น นึกคำพูดไม่ออก ใช้คำพูดไม่ถูกต้อง การเขียน การอ่านไม่ถูกต้อง หรือทำไม่ได้</li>
<li>ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้เหมือนเคย การช่วยเหลือตัวเองได้น้อยลง เช่น การรับประทานอาหาร การอาบน้ำขับถ่าย ทำเองไม่ได้หรือทำไม่ถูกต้อง</li>
<li>มีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์และบุคลิกภาพ อาจหงุดหงิด ก้าวร้าว ซึมเศร้า เฉยเมยไร้อารมณ์</li>
<li>นอนไม่หลับ ประสาทหลอน เห็นภาพหลอน หวาดระแวง และวิตกกังวล</li>
</ul>
<p><span style="color: #00826a;"><strong>การตรวจวินิจฉัย</strong></span> แพทย์ต้องตรวจหาสาเหตุและแยกโรค เพื่อวางแผนการรักษาที่เหมาะสม โดยการตรวจต่างๆ เช่น</p>
<ul>
<li>ตรวจร่างกาย ซักประวัติ อาการ ตรวจร่างกายทางระบบประสาท และการทดสอบสภาพจิตในด้าน ความจำ การเรียนรู้ การใช้ภาษา การคิดคำนวณ การรู้เวลาสถานที่ การวางแผนทางความคิด</li>
<li>การตรวจเลือด เพื่อดูการทำงานของต่อมไทรอยด์ของตับ ของไต และดูระดับเกลือแร่ ที่อาจเป็นสาเหตุ</li>
<li>การเอ็กซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI Brain) หรือตรวจคลื่นสมอง (EEG) เพื่อช่วยในการวางแผนการรักษา</li>
<li>อาจมีการเจาะน้ำไขสันหลังส่งตรวจวิเคราะห์ ในรายที่สงสัยว่ามีภาวะติดเชื้อในสมอง</li>
</ul>
<h2><span style="color: #00826a;">แนวทางการรักษา</span></h2>
<ul>
<li>แพทย์มุ่งเน้นรักษาที่สาเหตุ ในโรคที่สามารถรักษาให้หายขาดได้ เช่น โรคหลอดเลือดในสมอง โรคติดเชื้อในสมอง ต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ โพรงน้ำสมองโต เนื้องอกในสมอง ภาวะขาดโฟเลท ขาดวิตามินบี 12 การได้รับยาเกินขนาด เป็นต้น ผู้ป่วยกลุ่มนี้หากรักษาได้ถูกต้องและทันเวลา สมองถูกทำลายไม่มาก ผู้ป่วยอาจจะกลับเป็นปกติได้ ถ้ารักษาช้าไปอาจมีความทุพพลภาพอยู่มาก</li>
<li>มุ่งเน้นการรักษาแบบประคับประคองอาการ เนื่องจากในกลุ่มที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ เช่น โรคอัลไซเมอร์ โรคมะเร็งสมองระยะลุกลาม สมองติดเชื้อในผู้ป่วยโรคเอดส์บางอย่างอาจรักษาด้วยการให้ยาเพียงประคับประคองอาการ แต่ไม่สามารถหยุดขบวนการเสื่อมของสมองได้ ต้องอาศัยการดูแลที่ดีและญาติมีความเข้าใจ จะช่วยให้ผู้ป่วยมีชีวิตที่ยืนยาวขึ้น และที่สำคัญคือเพิ่มคุณภาพชีวิตทั้งของผู้ป่วยและญาติ</li>
</ul>


ภาวะสมองเสื่อม  เป็นภาวะที่จำนวนเซลล์สมองที่ทำงานได้ยิ่งลดลงอย่างรวดเร็ว อันเกิดจากการฝ่อเหี่ยวล้ำหน้าไปอีก ภาวะสมองเสื่อมที่พบบ่อยได้แก่ โรคอัลไซเมอร์

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล

อาการขี้ลืมแบบไหน...เข้าข่าย “ภาวะสมองเสื่อม”

Tel

Email

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล