คงไม่มีใครอยากแก่และเจ็บป่วยด้วยสารพัดโรครุมเร้า แต่จะทำอย่างไรล่ะ? ที่จะยื้อความเป็นหนุ่มเป็นสาวให้คงอยู่กับเราได้นานที่สุด พร้อมกับการมีสุขภาพที่ดีควบคู่กันไปด้วย… ปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องยาก พญ. ธิศรา วีรสมัย สูตินรีแพทย์ เวชศาสตร์ครอบครัว และหัวหน้าศูนย์เวชศาสตร์ชะลอวัยและแพทย์เชี่ยวชาญด้านฮอร์โมน รพ.พญาไท 1 มาช่วยตอบให้

มารู้จักคำว่า “ยีน” กันก่อน…

“ยีน” เป็นหน่วยพันธุกรรมที่ย่อยที่สุดของแต่ละเซลล์ร่างกาย การทำงานของเซลล์ย่อมอยู่ภายใต้อิทธิพลของยีน และยีนนี่เองที่เป็นตัวกำหนดให้แต่ละคนมีความแตกต่างกัน ทั้งส่วนที่สามารถมองเห็นได้ภายนอก และส่วนที่มองไม่เห็นจากภายใน ยีนจึงเปรียบเสมือนเป็นพิมพ์เขียว หรือ Blueprint ของแต่ละคน เช่น ทำไมสาวคนนี้ต้องผมสีดำ ตาสีน้ำตาล แต่อีกคนกลับตาสีดำ ผมสีน้ำตาล สิ่งเหล่านี้ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งที่กำหนดมาจากยีนที่แสดงให้เห็นทางลักษณะภายนอก แต่ส่วนที่มองไม่เห็นนั้นก็มีอีกมามาย ทั้งสติปัญญา การทำงานของอวัยวะ ความเสี่ยงของการเกิดโรค การตอบสนองต่อยา การเผาผลาญ อาหารและการออกกำลังกายที่เหมาะสม ยีนจึงเปรียบเสมือนรหัสพันธุกรรมที่บ่งบอกความเป็นเราแต่ละคน และเมื่อมีความผิดปกติของยีนก็จะส่งผลกระทบต่อร่างกาย ส่งผลให้เจ็บป่วยได้

“ตรวจยีน” เกี่ยวอะไรกับชะลอวัย

ปัจจุบันการตรวจประเมินหาความเสี่ยง ความผิดปกติ และโอกาสที่จะเกิดความปกติกับร่างกายเป็นเรื่องง่าย เพราะสามารถเริ่มต้นตรวจได้ตั้งแต่ระดับเซลล์ก็สามารถรู้ถึงความเสี่ยงต่างๆ ได้ แต่นอกเหนือไปจากการตรวจเซลล์ก็คือการ “ตรวจยีน” ที่เกี่ยวกับการชะลอวัย เพราะการตรวจยีน สามารถบอกถึงสิ่งต่างๆ ในร่างกายได้อย่างละเอียด ไม่ว่าจะเป็น

อาหารและโภชนาการที่เหมาะกับยีน เช่น เรามีนิสัยการทานอาหารเป็นอย่างไร รวมไปถึงความเสี่ยงจากอาหารบางประเภทได้ ดังนั้นการตรวจยีนจะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพและตรงจุดมากขึ้น
ชนิดการออกกำลังกายที่เหมาะกับยีน เพราะยีนของแต่ละคนไม่เหมือนกัน ดังนั้นประโยชน์ที่ได้รับจากการออกกำลังกายก็ต่างกัน ยีนจึงสามารถช่วยบอกได้ถึงประโยชน์จากการออกกำลังกายได้
ความเสี่ยงในการเกิดโรคที่มากับความเสื่อม เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ อัลไซเมอร์ โรคอ้วน จอประสาทตาเสื่อม ต้อหิน เป็นต้น เมื่อตรวจพบความเสี่ยงที่มากับยีนตั้งแต่แนิ่นๆ แพทย์สามารถที่จะวางแผนการดูแลสุขภาพในระยะยาว ทำให้คุณรู้สึกถึงการเปลี่ยนแปลงของสุขภาพ พร้อมทั้งมีผิวพรรณที่ดีขึ้นและดูอ่อนเยาว์อย่างไม่น่าเชื่อ
ผลยีนจะบอกว่าคุณเป็นพาหะของโรคบางชนิดหรือไม่ เช่น โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย โรคทางพันธุกรรมต่างๆ ซึ่งสามารถนำผลเหล่านี้มาใช้ในการวางแผนการมีบุตร และตรวจความเสี่ยงต่อบุตรในขณะตั้งครรภ์ได้อีกด้วย
ความเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง เราปฏิเสธไม่ได้ว่ายีนในเซลล์ของเรานั้น มาจากพ่อและแม่ของเรา ดังนั้นเราก็มีโอกาสที่จะเกิดโรคมะเร็งได้ การตรวจยีนจะช่วยบอกถึงความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งชนิดต่างๆ ได้
การตอบสนอง และโอกาสเกิดผลข้างเคียงจากยาบางชนิด เพราะเราจะไม่สามารถรู้ได้ว่าแพ้ยาชนิดไหนจนกว่าจะใช้และพบว่าเกิดปัญหา การตรวจยีนจะช่วยบอกว่าเรามีโอกาสจะเกิดผลข้างเคียงจากยาหรือไม่

“เมื่อทราบประโยชน์แล้วก็ต้องทราบว่าใครบ้างที่น่าจะเหมาะกับการตรวจยีน อันดับแรกๆ ที่นึกถึงคือกรณีมีประวัติโรคทางกรรมพันธุ์ในครอบครัว คู่สามีภรรยาที่วางแผนกำลังจะมีบุตร หรือบุคคลที่ใส่ใจดูแลสุขภาพในเชิงป้องกัน” เพราะอายุไม่ใช่เรื่องสำคัญ การมีสุขภาพที่ดีทั้งภายในและภายนอกจะช่วยชะลอความแก่ให้เราได้นับสิบปีเลยทีเดียว…

พญ. ธิศรา วีรสมัย
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย
ศูนย์เวชศาสตร์ชะลอวัย โรงพยาบาลพญาไท 1

ไขความลับกับคุณหมอ “ตรวจยีน” ชะลอความแก่ได้จริงหรือ?