อาการเจ็บป่วยในเด็กแรกเกิด…คือสิ่งที่พ่อแม่ต้องเฝ้าระวังอย่างมาก เนื่องจากร่างกายเด็กแรกเกิดจะยังไม่มีภูมิต้านทานต่อโรคได้ดีเท่ากับผู้ใหญ่ อย่าง โรค4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome ก็นับว่าเป็นโรคทางผิวหนังอีกหนึ่งโรคที่อันตรายต่อเด็กไม่แพ้กัน แล้วพ่อแม่จะป้องกันลูกน้อยจากภัยน่ากลัวนี้อย่างไร เรามีคำแนะนำจากพญ.อุรารมย์ พันธุมะผล กุมารแพทย์ทารกแรกเกิดและปริกำเนิด โรงพยาบาลพญาไท 2 มาฝากกัน

โรค 4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome คืออะไร?

โรค 4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome คือการติดเชื้อที่ผิวหนังที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus aureus โดยอาจเกิดจากการสัมผัส ซึ่งหากเกิดการติดเชื้อแล้ว ร่างกายจะทำการหลั่งสารพิษ (toxin) ออกมา ทำให้ร่างกายมีการทำปฏิกิริยากับสารพิษ (toxin) โดยตำแหน่งที่พบการติดเชื้อได้บ่อยนั้น คือ สะดือ ทางผิวหนัง เยื่อบุตา จมูก คอ ทางเดินปัสสาวะ และการติดเชื้อในกระแสเลือด

ลักษณะอาการของโรค 4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome

ผู้ป่วยจะมีไข้ ผื่นแดงทั่วตัวคล้ายกับน้ำร้อนลวก มีสะเก็ดตามผิวหนังแห้งตึงเหมือนคนตากแดด โดยเฉพาะอย่างยิ่งตามซอกข้อพับ รอบปาก และตา ทำให้เกิดผิวหนังลอกหลุดเป็นแผ่น ๆ มีอาการแสบ เจ็บแผล ซึ่งทำให้ติดเชื้อได้ง่ายมากขึ้น

ทำไม? โรค 4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome จึงมักเกิดกับเด็ก

เนื่องจากในเด็กนั้นยังไม่มีภูมิคุ้มกันกับสารพิษ (toxin) ทำให้ผู้ป่วยโรค 4S ส่วนใหญ่จะเป็นเด็กแรกเกิดก่อน 28 วัน แต่ ผู้ใหญ่ก็สามารถมีสิทธิเสี่ยงเป็นโรคนี้ได้เช่นกัน อาทิ มีแผล หนอง ตามร่างกาย เพราะเชื้อ 4S จะมีอยู่ตามผิวหนังของเราทุกคน เพียงแค่ร่างกายของผู้ใหญ่นั้นสามารถที่จะป้องกันการติดเชื้อและกำจัดเชื้อแบคทีเรียได้

วิธีการรักษาโรค 4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome

แนวทางการรักษา คือ การให้สารน้ำหรือการให้น้ำเกลือ และดื่มนมให้เพียงพอ ทายาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว การให้ยาปฏิชีวนะหรือยาฆ่าเชื้อ คลอกซาซิลลิน (Cloxacillin) การตรวจเช็คเยื่อบุตาว่ามีอาการผิดปกติไหม ถ้ามีอาการแห้งแตก อาจหยอดน้ำตาเทียมหรือใส่ยาที่เปลือกตา และนอนโรงพยาบาลเพื่อเฝ้าระวังอาการไม่ให้เกิดการติดเชื้อลุกลาม อย่างน้อย 5-7 วัน ในห้องที่ปราศจากเชื้อแบคทีเรีย โดยในช่วงแรกที่เป็นโรค 4S จะไม่ให้อาบน้ำ เนื่องจากจะทำให้ผิวหนังมีความแห้งแตกมากกว่าเดิม หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกวิธีอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อน คือติดเชื้อในกระแสเลือด ทำให้เป็นปอดอักเสบ หรือถึงขั้นเสียชีวิตได้

วิธีป้องกันโรค 4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome

การป้องกันที่ดี คือ ทำความสะอาดร่างกาย โดยเฉพาะในเด็กแรกเกิด ควรมีการอาบน้ำเด็กอย่างถูกวิธี ทำความสะอาดตรงบริเวณสะดือ เช้า เย็น หรือหลังจากอาบน้ำ ให้เช็ดสะดือด้วยแอลกอฮอล์ โดยให้ดึงสายสะดือขึ้นเช็ดวนเพียงรอบเดียวให้ถึงโคนสะดือ หากสะดือยังไม่สะอาดให้เช็ดด้วยสำลี หรือก้านสำลีอันใหม่อีกครั้ง เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ

พญ. อุรารมย์ พันธุมะผล

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านทารกแรกเกิดและปริกำเนิด

ศูนย์สุขภาพเด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลพญาไท 2

โรค 4S หรือ Staphylococcal Scalded Skin Syndrome โรคยอดฮิตในเด็ก