หลังเกิดเหตุการณ์บนท้องฟ้าในกรุงเทพฯ ที่แลดูเหมือนมีหมอกจางๆ ปกคลุม แต่ความจริงแล้วที่เราเห็นนั้นไม่ใช่หมอก แต่คือฝุ่นควันที่มีมากจนเกินค่ามาตรฐาน ดังที่กรมควบคุมมลพิษได้ออกมาเตือนให้ระวัง ซึ่งผลกระทบของฝุ่นควันดังกล่าวจะส่งผลต่อสุขภาพทั้งของตัวเราเองและลูกหลานได้หากไม่ป้องกัน

เพราะฝุ่นละอองขนาดเล็กหลายอย่างนั้นขนจมูกของมนุษย์ไม่สามารถกรองได้ เราจึงสูดมันเข้าไปในระบบทางเดินหายใจ มลพิษที่มากับฝุ่นสามารถเข้าสู่กระแสเลือด และแทรกซึมสู่กระบวนการทำงานในอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย เพิ่มความเสี่ยงเป็นโรคเรื้อรัง ซึ่งฝุ่นละอองเหล่านี้มาจากหลายแหล่ง เช่น จากการคมนาคม การผลิตไฟฟ้า การผลิตของภาคอุตสาหกรรม กิจกรรมจากแหล่งที่อยู่อาศัยและธุรกิจการค้า และการเผาขยะในที่โล่ง ซึ่งก็เป็นทั้งฝุ่นที่เกิดจากแหล่งกำเนิดโดยตรงและฝุ่นที่เกิดจากการรวมตัวของก๊าซและมลพิษอื่นๆ ในบรรยากาศ

ผลกระทบจากละอองฝุ่น ส่งผลต่อสุขภาพร้ายแรงได้

ส่งผลต่อหัวใจ : งานวิจัยได้แสดงว่าการเผชิญกับมลพิษในอากาศอาจทำให้เกิดเหตุรุนแรงเฉียบพลันกับกล้ามเนื้อหัวใจได้ รวมทั้งหัวใจวาย หัวใจเต้นผิดจังหวะ หัวใจเต้นแรงขึ้น ตลอดจนมีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตจากภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันได้
ส่งผลต่อปอดและทางเดินหายใจ : มลพิษในอากาศเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับปอดและระบบทางเดินหายใจและทำให้โรคที่เป็นอยู่กำเริบขึ้นได้ เช่น โรคหอบหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และโรคมะเร็งปอด
ส่งผลต่อดวงตา : เกิดการระคายเคืองบริเวณดวงตา แสบตา ทำให้เกิดตาแดง ตาอักเสบได้
ส่งผลต่อผิวหนัง : ทำให้ผิวหนังอักเสบ ระคายเคืองง่าย ไวต่อการแพ้ เป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง และทำให้เกิดปัญหาผิวต่างๆ มากมาย เช่น ปัญหาสิว ผิวมัน ปัญหาริ้วรอย ปัญหาจุดด่างดำ ความหมองคล้ำ
ส่งผลต่อสมอง : การเผชิญกับมลพิษในอากาศเป็นระยะยาวเพิ่มความเสี่ยงที่จะทำให้หลอดเลือดแดงในสมองแข็งตัว ทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น และความหนืดของเลือดเพิ่มขึ้น

เมื่อเราต้องเจอฝุ่นควันในอากาศ ควรปฏิบัติดังนี้

สวมหน้ากากประเภทที่สามารถกรองฝุ่นขนาดเล็กกว่า 0.3 ไมครอนได้ ควรลดเวลาอยู่กลางแจ้งลง และควรหลีกเลี่ยงบริเวณที่มีมลพิษค่าอากาศอยู่ระดับไม่ปลอดภัย โดยเฉพาะริมถนนใหญ่ที่มีการจราจรหนาแน่น หรือที่มีการก่อสร้าง

ถ้ามีอาการไอค่อนข้างหนัก หอบเหนื่อย มีอาการระคายเคืองบริเวณทางเดินหายใจ หายใจไม่สะดวก หรือเหนื่อยหลังจากออกไปอยู่ในพื้นที่ที่มีฝุ่นควันแล้ว ควรไปพบแพทย์ทันที

นพ. วีระเดช สุวรรณลักษณ์
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านอายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจ

และภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ
ศูนย์อายุรกรรม โรงพยาบาลพญาไท 1

ฝุ่นละอองร้าย ภัยเงียบที่ไม่ควรมองข้าม