ในสถานการณ์ที่เชื้อไวรัส COVID-19 ยังคงแพร่ระบาดอย่างต่อเนื่อง “คุณแม่ตั้งครรภ์” คือคนอีกกลุ่มที่เกิดความกังวลใจไม่น้อย ถ้าเกิดติดเชื้อไวรัสจะส่งผลต่อลูกน้อยในครรภ์หรือไม่ ต้องยุติการตั้งครรภ์หรือเปล่า หรือจะสามารถให้นมลูกได้อยู่ไหม เรามีคำตอบจากคุณหมอมาฝากกัน

Q: คุณแม่ตั้งครรภ์ควรดูแลตัวเองยังไง ในช่วงที่มีโคโรนาไวรัสระบาด

A: หลีกเลี่ยงไปในที่ชุมชน ถ้าจำเป็นต้องเดินทางให้อยู่ห่างจากคนอื่นราวๆ 1.5 เมตร ล้างมือบ่อยๆ ด้วยแอลกอฮอล์เจลหรือสบู่ สวมหน้ากากอนามัย ถ้าไอหรือจามควรใช้ผ้าหรือทิชชู่ปิดปากและจมูก โดยจากข้อมูลในปัจจุบัน คุณแม่ตั้งครรภ์ไม่ได้เสี่ยงที่จะติดเชื้อมากไปกว่าคนอื่นๆ รายงานจากประเทศจีน พบคุณแม่ตั้งครรภ์ติดเชื้อ 38 ราย อาการไม่รุนแรง ไม่มีผู้เสียชีวิตเลย และสามารถรักษาหายได้

Q: การใช้แอลกอฮอล์เจลหรือสเปรย์บ่อยๆ จะส่งผลข้างเคียงต่อคุณแม่หรือทารกในครรภ์หรือไม่

A: การใช้แอลกอฮอล์เจลหรือสเปรย์บ่อยๆ ไม่ส่งผลข้างเคียงต่อคุณแม่หรือทารกในครรภ์

Q: หากคุณแม่ได้รับเชื้อโคโรนาไวรัส เชื้อจะถูกส่งต่อไปยังทารกในครรภ์หรือไม่ และต้องยุติการตั้งครรภ์หรือเปล่า

A: จากการรายงานคุณแม่ตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อ 38 รายจากประเทศจีน ไม่พบทารกติดเชื้อไวรัส และตรวจไม่พบเชื้อไวรัสในน้ำคร่ำ รกเลือดจากสายสะดือและน้ำนม นั่นแปลว่าไม่ส่งผลกระทบต่อการตั้งครรภ์ ไม่ต้องยุติการตั้งครรภ์ โดยแพทย์จะให้การดูแลเช่นเดียวกับคุณแม่ตั้งครรภ์ที่ไม่ติดเชื้อ

Q: หากคุณแม่ตั้งครรภ์เกิดติดเชื้อไวรัส จะสามารถรักษาได้อย่างไร

A: ถ้ามีไข้ ไอ หายใจติดขัด เจ็บคอมีน้ำมูก ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจและรับการรักษา แพทย์จะตรวจหาเชื้อไวรัสทันที ส่วนกรณีที่ไม่มีอาการ ต้องพิจารณาว่าเป็นผู้ที่มีความเสี่ยงหรือเป็นผู้สัมผัสความเสี่ยงสูงหรือไม่ ถ้าใช่ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาเชื้อไวรัส

Q: กรณีที่คุณแม่ตั้งครรภ์ติดเชื้อ จำเป็นต้องผ่าตัดคลอดหรือไม่

A: ไม่จำเป็น การผ่าตัดคลอดจะทำตามข้อบ่งชี้ที่แพทย์เป็นผู้พิจารณา และสามารถให้ยาระงับความรู้สึกด้วยการบล็อกหลังได้

Q: หลังคลอดสามารถกอดและอุ้มลูกได้หรือไม่

A: หลังคลอดจะมีการแยกทารกออกไปตรวจหาเชื้อไวรัสก่อน หากไม่พบเชื้อในตัวทารก มารดาสามารถกอดและอุ้มทารกได้ แต่ต้องสวมหน้ากาก ล้างมือก่อน และหลังจับตัวทารกต้องไม่ไอหรือจามใส่ทารก เช็ดทำความสะอาดพื้นผิวที่สัมผัสด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโรค

Q: คุณแม่ที่ติดเชื้อสามารถให้นมลูกได้หรือไม่

A: ให้ได้ แต่จะต้องป้องกันลูกติดเชื้อโดยการสวมหน้ากากอนามัย ล้างมือก่อนและหลังจับตัวลูก หลีกเลี่ยงการไอ หรือจามขณะให้ลูกดูดนม เช็ดทำความสะอาดพื้นผิวหรือวัตถุที่สัมผัสด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ หรือใช้วิธีปั๊มนมออกมาแทน แล้วให้ญาติหรือพี่เลี้ยงเป็นผู้ป้อนทารก

สำหรับการดูแลขณะฝากครรภ์ แพทย์จะให้การดูแลเช่นเดียวกับสตรีตั้งครรภ์ที่ไม่ติดเชื้อ ช่วงที่ติดเชื้อจะต้องแยกกักตัวอย่างน้อย 14 วัน หรือจนกว่าจะตรวจไม่พบเชื้อไวรัส แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น สิ่งที่สำคัญ คือคุณแม่ตั้งครรภ์ไม่ควรเครียดมากเกินจนเกินไป เพราะความเครียดจะยิ่งทำให้ภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคลดลงได้

นพ. กรกฎ นามเสนาะ
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสูตินรีเวช-ผ่าตัดผ่านกล้องนรีเวช
ศูนย์สุขภาพผู้หญิง โรงพยาบาลพญาไท นวมินทร์

7 คำถามจากคุณแม่ตั้งครรภ์...ในช่วงการระบาดของ COVID-19