การผ่าตัดระบบประสาท ถ้าไปกระแทกหรือโดนตัวเส้นประสาทแรงๆ ก็จะทำให้เกิดความเสียหายถึงขั้นคนไข้พิการได้ ในปัจจุบันหมอจึงมักเลือกใช้การผ่าตัดแบบส่องกล้อง Microscope เพราะนอกจากจะไม่ต้องเปิดแผลกว้างแล้ว ยังทำให้เห็นจุดที่ต้องผ่าตัดหรือรอยโรคชัดเจนขึ้น ซึ่งช่วยให้เราหลีกเลี่ยงการไปสัมผัสกับส่วนที่ไม่เกี่ยวข้องได้ดี เป็นการลดความเสี่ยงไม่ให้เกิดความเสียหายกับเส้นประสาท ทั้งคนไข้ก็เจ็บปวดน้อยลง ฟื้นตัวไว และมีความปลอดภัยมากขึ้นด้วย

หลังจากที่ นพ. ธีรชัย ผาณิตพงศ์ จบการศึกษาเป็นแพทยศาสตรบัณฑิต จากคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ในปี 2535 แล้ว คุณหมอได้ไปเป็นแพทย์ใช้ทุนที่สถาบันสุขภาพเด็ก ต่อจากนั้นจึงศึกษาต่อวุฒิบัตรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาศัลยกรรมประสาทและสมอง ที่สถาบันประสาทวิทยา คุณหมอเล่าว่า. . . . “ที่ตัดสินใจมาเรียนทางด้านประสาทวิทยา ก็เพราะได้รับแรงบันดาลใจจากการได้พบอาจารย์แพทย์ และมีความประทับใจเมื่อครั้งที่เป็นแพทย์ใหม่ๆ แล้วได้ร่วมผ่าตัดรักษาคนไข้ที่ประสบอุบัติเหตุถึงขั้นโคม่าได้สำเร็จ จนคนไข้สามารถกลับมาใช้ชีวิตได้ปกติเหมือนเดิม”

ศึกษาหาความรู้ใหม่ๆ หนึ่งในหัวใจสำคัญของการเป็นแพทย์

คณหมอธีรชัย เคยเป็นอาจารย์อยู่ที่สถาบันประสาทวิทยา จึงให้ความสำคัญกับการศึกษาหาความรู้ใหม่ๆ อยู่เสมอ แม้ปัจจุบันจะได้มาเป็นแพทย์ประจำอยู่ที่โรงพยาบาลพญาไท 3 แล้ว แต่คุณหมอก็จะหาโอกาสเข้าอบรมความรู้ใหม่ๆ เพิ่มเติม เพื่อนำใช้ในการดูแลรักษาคนไข้อยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นการเข้าอบรมในหลักสูตร Certificate in Minimally invasive in Neurosurgery Singapore General hospital หรือการอบรม Certificate in Advance Skull base cadaveric dissection workshop ที่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นต้น

ศัลยกรรมประสาท (สมอง) และระบบประสาท (กระดูกสันหลัง)

ผู้ป่วยที่คุณหมอดูแลหลักๆ คือผู้ที่ต้องรักษาหรือผ่าตัดสมอง (ศัลยกรรมสมอง) เช่น คนไข้ที่มีเส้นเลือดในสมองแตกหรือมีเลือดออกในสมอง เกิดอุบัติเหตุทางสมอง มีเนื้องอกในสมอง อีกส่วนหนึ่งคือคนไข้ที่มีปัญหาเกี่ยวข้องกับระบบประสาทกระดูกสันหลัง (ศัลยกรรมระบบประสาท) เช่น คนไข้ที่เป็นหมอนรองกระดูกสันหลังทับเส้นประสาท กระดูกสันหลังเคลื่อน หรือหมอนรองกระดูกคอทับเส้นประสาท ซึ่งแพทย์ศัลยกรรมประสาทจะดูแลรักษาไปถึงไขสันหลัง (เส้นประสาทใหญ่ของกระดูกสันหลัง) เช่น ผ่าตัดเนื้องอกของเส้นประสาทไขสันหลัง เนื้องอกของเส้นประสาทที่อยู่ข้างๆ ไขสันหลัง ซึ่งโดยทั่วไปแล้วคนไข้โรคระบบประสาทกระดูกสันหลังที่มักมาด้วยอาการปวดหลัง จะมีจำนวนมากกว่าคนไข้ระบบประสาทสมองอยู่พอสมควร.. .

“หัวใจสำคัญในการรักษาคนไข้ หมอจะคิดถึงความรู้สึกคนไข้เสมอ คนไข้มีปัญหามาหาเรา เราต้องแก้ปัญหาให้เขาให้ดีที่สุด แต่การจะแก้ปัญหาได้ เราต้องรู้ว่าปัญหานั้นเกิดมาจากอะไร สาเหตุอยู่ที่จุดไหน เราจะต้องวินิจฉัยให้ถูกต้องแม่นยำ พร้อมทั้งวางแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุดให้กับคนไข้ เพราะการผ่าตัดระบบประสาทเป็นการผ่าตัดที่ละเอียดอ่อนมาก อย่างเคสที่หนักๆ ที่หมอเคยผ่าตัด คือการผ่าตัดเนื้องอกในสมองที่อยู่ในบริเวณสำคัญ ต้องใช้ทั้งสมาธิและความแม่นยำสูง หมอต้องเตรียมความพร้อมเพราะประเมินแล้วว่าต้องใช้เวลาในการผ่าตัดที่ยาวนาน ซึ่งเคสนั้นเริ่มผ่าตัดตอนเก้าโมงเช้า แล้วไปสิ้นสุดเอาตอนตีสี่ของอีกวันหนึ่ง คือประมาณ 19 ชั่วโมง ซึ่งหมอก็รู้สึกภูมิใจที่การผ่าตัดสำเร็จได้ด้วยดี คนไข้สามารถฟื้นตัว และหายดีเป็นที่เรียบร้อย”